Του Στέλιου Παπαθανασόπουλου
Μία από τις μεγάλες προκλήσεις για τους εκδότες σήμερα, καθώς τα διαφημιστικά έσοδα βυθίζονται και οι πωλήσεις φυλλορροούν, είναι να στραφούν οι αναγνώστες στις ψηφιακές εκδοχές των εντύπων τους κι ακόμη περισσότερο να διαβάσουν (έστω να κλικάρουν) αρκετές φορές τα αναρτημένα άρθρα στην ιστοσελίδα. Κι ενώ αυτό αποτελεί εδώ και καιρό μια μεγάλη πρόκληση για την εκδοτική βιομηχανία, σήμερα η τάση των ψηφιακών αναγνωστών είναι όχι μόνο να διαβάζουν, αλλά και να κάνουν «like» στις κοινωνικές ιστοσελίδες των εφημερίδων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι «New York Times», οι οποίοι στρέφονται όλο και περισσότερο στους ψηφιακούς συνδρομητές τους, που κατά το 2014 ξεπέρασαν τους 835.000. Καθώς η αναγκαιότητα είναι η μητέρα της καινοτομίας, η μετατόπιση του κοινού από τα έντυπα στα ψηφιακά μέσα αποτελεί τον κύριο λόγο για τους εκδότες να αναζητήσουν νέους δημιουργικούς τρόπους για να αποσπάσουν λίγα περισσότερα «κλικ» (και παράλληλα εμφανίσεις διαφημίσεων) από τις επισκέψεις των αναγνωστών. Το πιο σημαντικό πράγμα, σύμφωνα με τους αναλυτές, είναι να εξασφαλιστεί ότι οι αναγνώστες θα προβούν σε συναφείς επιλογές που τους προσφέρονται κατά τη φυσική ροή της ανάγνωσης του άρθρου που διαβάζουν στην οθόνη τους. Αυτό πρέπει να συμβεί τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά την ανάγνωση του άρθρου.
Συχνά, για να επιτευχθεί αυτό, οι ψηφιακές εκδοχές των εφημερίδων προβάλλουν κάποια εργαλεία (widgets) περιεχομένου διά μέσου των οποίων οι αναγνώστες ενημερώνονται για
τα «πιο δημοφιλή», «πιο πρόσφατα», «πιο δημοφιλή στο facebook» άρθρα με στόχο να παρακινήσουν τους επισκέπτες των ιστοσελίδων τους να κλικάρουν ξανά στα κείμενα. Επίσης, χρησιμοποιούνται παράλληλες «τακτικές ανάγνωσης», όπως η ανάδυση παραθύρων με προτεινόμενα συναφή άρθρα κ.λπ.
Ο στόχος είναι να προσελκύσει έναν αριθμό αναγνωστών που έχουν μεν επισκεφτεί μια ιστοσελίδα, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα ενθουσιασμένοι με το άρθρο/περιεχόμενο που έχουν διαβάσει, σε άλλες εναλλακτικές προσφορές/προτάσεις.
Ωστόσο, στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, για πολλούς η εμμονή των εφημερίδων στην αρχική σελίδα με τα κλασικά αναδυόμενα παράθυρα είναι ξεπερασμένη. Αντ’ αυτού προτείνεται στην αρχική σελίδα να υπάρχει μια πανσπερμία θεμάτων/άρθρων από τα οποία θα μπορεί να επιλέξει ο αναγνώστης – επισκέπτης. Το «Time» (http://time.com) ή το «Quartz» (http://qz.com) κι εν γένει οι αγγλόφωνες ψηφιακές εκδόσεις ακολουθούν αυτή τη λογική (όπως και κάποιες ελληνικές ιστοσελίδες). Η κύλιση/ανάγνωση σε ένα άρθρο οδηγεί αμέσως στο επόμενο, ιδίως μέσω των παραπομπών (δεσμών), με την υπογράμμιση λέξεων – κλειδιά που όταν κάνει «κλικ» ο αναγνώστης/επισκέπτης μεταφέρεται σε νέα καρτέλα με συναφείς πληροφορίες για το θέμα, πράγμα που σημαίνει ότι οι αναγνώστες αναπόφευκτα μετακινούνται σε κάποια άλλα άρθρα. Για να έχει επιτυχία όμως αυτή η τακτική, οι αναγνώστες θα πρέπει να παρακινούνται να μεταβούν σε άλλα άρθρα, νέες καρτέλες – κι εδώ ιδιαίτερη σημασία έχει, σύμφωνα με τους ειδικούς, ο σχεδιασμός των ιστοσελίδων.
Και με το χαρτί τι γίνεται; Οι «New York Times» δίνουν μία ακόμη απάντηση. Η εκδοτική εταιρεία εξετάζει την εισαγωγή μιας πιο μικρής έντυπης ημερήσιας έκδοσης από αυτή που πρόσφερε έως πρόσφατα, αλλά σε αρκετά χαμηλότερη τιμή, έως και τη μισή, με στόχο να διατηρήσει ένα μέρος των αναγνωστών της αλλά και να μειώσει τα έξοδα εκτύπωσης και χάρτου. Μήπως κάτι τέτοιο πρέπει να το σκεφτούν και τα εγχώρια έντυπα;
Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ, 02/05/2015