της Κατερίνας Δράκου

Ήταν από τις ειδήσεις, που δεν πέρασε στα ψιλά.  Αντιθέτως έπαιξε παντού. Σε τηλεοπτικά δελτία, σε διαδίκτυο, σε εφημερίδες και ραδιόφωνα (13-14/10/2015). Ο τίτλος κοινός,  στα περισσότερα δημοσιεύματα: Tέλος εποχής- Το playboy σταματά να δημοσιεύει φωτογραφίες γυμνών γυναικών.  Ο τίτλος σε ένα βαθμό εξηγεί  γιατί η είδηση αυτή κατάφερε να αναρριχηθεί στην ατζέντα μιας σκληρής επικαιρότητας, με οικονομική και προσφυγική κρίση στο επίκεντρο.

Κάθε τέλος εποχής γοητεύει τα Μέσα και το κοινό. Μια απόδειξη: οι αναγνώστες που γρήγορα με τα διαδικτυακά τους κλικαρίσματα ανέδειξαν το θέμα σε πολυδιαβασμένο και τα μακροσκελή αφιερώματα των Κυριακάτικων Εφημερίδων, στο ιστορικότερο ανδρικό έντυπο όλων των εποχών (Πρώτο θέμα 18/10/2015).

Στο απέραντο σύμπαν της ειδησεογραφίας, λοιπόν, η ανακοίνωση ότι το playboy σταματά το γυμνό, συγκινεί το κοινό περισσότερο από την μεγάλη έρευνα του Guardian για τον ρόλο των δουλέμπορων – διακινητών, στο Αιγαίο. Αυτό δεν είναι δημοσιογραφική υπερβολή. Συμβαίνει πολλές φορές να αναζητάμε στις ειδήσεις, που γράφουμε ή διαβάζουμε, έναν χαρακτήρα παιχνιδιάρικο, λιγότερο σοβαρό, πιο ανέμελο αλλά εξίσου ενδιαφέρον. Όπως ας πούμε τι συμβαίνει με το περιοδικό που έφερε το γυμνό, στην πόρτα μας.

Το πολύ γυμνό σκότωσε το γυμνό

Η υπερπροσφορά ήταν ο λόγος που έκανε το περιοδικό να απαρνηθεί το σήμα κατατεθέν του και να αλλάξει σελίδα. «Το γυμνό στον περιοδικό Τύπο, έχει καταστεί πλέον αναχρονιστικό» ανέφερε το τμήμα δημοσίων σχέσεων του περιοδικού, αιτιολογώντας την απόφαση του, να αλλάξει σελίδα και να κερδίσει ξανά τους χαμένους αναγνώστες. Το playboy, ιδρύθηκε το 1953, όταν ακόμη το γυμνό, ήταν ταμπού. Το playboy το 2015,όταν το γυμνό είναι παντού, είναι ντεμοντέ. Το αποδεικνύουν και οι πωλήσεις. Σύμφωνα με το BBC, τη δεκαετία του 1970 πούλαγε 5,6 εκατομμύρια φύλλα και  μέχρι προσφάτως οι πωλήσεις του είχαν συρρικνωθεί, στις 800.000 φύλλα.

Οι αποκαλύψεις που υπόσχεται το νέο playboy, δεν θα είναι σαν και αυτές που ξέραμε μέχρι σήμερα. Το εκδοτικό «λίφτινγκ» θα είναι σαρωτικό και έχει ήδη ξεκινήσει από την ιστοσελίδα του περιοδικού. Είναι τίμιο να παραδέχεσαι ότι ξεπεράστηκες από την εποχή σου, ιδίως αν υπήρξες πρωτοπόρος και δύσκολο να βρεις και να αναδείξεις το νέο ρόλο, που σε θα ξανακάνει ανταγωνιστικό. Πολλά έντυπα δεν μπαίνουν καν στην ουσία της διαδικασία αυτής, με άδοξο τις περισσότερες φορές, φινάλε.  Είναι δε εξαιρετικά ενδιαφέρον, όταν διαλέγεις τον κόντρα ρόλο.  Όπως λέει το μότο των New York Times για τα media: «Η καινοτομία είναι ακαταμάχητη, η πρόοδος αναπόφευκτη και η αντίσταση μάταιη».

Στο πλαίσιο αυτό,  το Playboy, βάζει ρούχα στις γυναίκες του και  η ηγετική του ομάδα υπόσχεται να αναβαθμίσει ποιότητα και περιεχόμενο, δίνοντας έμφαση στην ερευνητική δημοσιογραφία και τις συνεντεύξεις.  Όσοι δεν υπήρξαν αναγνώστες του, αγνοούν ότι το playboy δεν υπήρξε ποτέ αδιάφορο ως προς το περιεχόμενο που θα συνόδευε τις γυμνές φωτογραφίσεις. Θα ήταν άδικη μια τέτοια εικόνα, για ένα τόσο πρωτοπόρο έντυπο.  Ακόμη και η ελληνική έκδοση, που όπως συνήθως συμβαίνει, αποκλίνει από τα πρότυπα του εξωτερικού, φιλοξένησε στις σελίδες τις, ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις, πρωτοποριακά άρθρα και ανέδειξε τάσεις, όταν το διαδίκτυο και τα social media, δεν ήταν εκεί, για να σταχυολογούν σε δευτερόλεπτα, το ενδιαφέρον από το βαρετό κομμάτι της επικαιρότητας.  Ένα παράδειγμα: Ήταν Απρίλιος του 1988. Το τεύχος ξεπουλάει αφού για το γυμνό εξώφυλλο του περιοδικού, έχει φωτογραφηθεί, η μεσουρανούσα τότε, Άντζελα Δημητρίου. Στο ίδιο τεύχος, του ίδιου περιοδικού φιλοξενείται συνέντευξη του Μίκη Θεοδωράκη. Ο αναγνώστης που δεν πλήττει, ο χορτασμένος αναγνώστης, ξέρει να ανταμείβει. Αξίζει να σημειωθεί ότι,  η ελληνική έκδοση του Playboy το 1985 από τον Seau Jacques Lessuer με διευθυντή τον Ανταίο Χρυσοστομίδη , μαζί με το Κλικ (1987) του Πέτρου Κωστόπουλου, σηματοδότησαν  τη μετάβαση σε μια νέα εποχή των περιοδικών εντύπων στη χώρα μας. Μια εποχή, που παρήκμασε μερικά χρόνια μετά. Τα περιοδικά έκλεισαν τη δεύτερη δεκαετία του 1990, αφού απέτυχαν όλες οι προσπάθειες αλλαγής του περιεχομένου και της εμφάνισης του, ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις νέων αναγνωστών (Ψυχογιός, 2004:570).  Αυτή δεν είναι άλλωστε η μοίρα όσων, συνειδητά, επιλέγουν να μην διαβάζουν σωστά την εποχή τους;

Είναι η απομάκρυνση από το γυμνό συνταγή επιτυχίας;

Αν και σύνθετο το ερώτημα, η απάντηση θα μπορούσε να είναι με το μέρος, όσων πιστεύουν  ότι επιτυχία βρίσκεται μακριά από οτιδήποτε εύκολα προσβάσιμο. Και αυτό δεν ισχύει στις μέρες μας, με το γυμνό. Η τεχνολογία το παρέχει αφειδώς και με το παραπάνω. Έχει ταυτίσει δε το γυμνό με την πορνογραφία. Ο οποιοσδήποτε διαθέτει σήμερα μια απλή σύνδεση ιντερνέτ, έχει πρόσβαση σε τόνους πορνογραφικού διαδικτυακού υλικού. Το υλικό είναι διαθέσιμο ανά πάσα στιγμή. Αυτό είναι και το στοιχείο, που επικαλέστηκε ο υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων του Playboy, όταν ανακοίνωσε ότι το περιοδικό και το γυμνό, οδεύουν σε διαζύγιο. Γιατί λοιπόν να ξοδέψεις τον οβολό σου, όταν κάτι υπάρχει σε υπερποσότητα γύρω σου και μάλιστα δωρεάν;

Το γυμνό εξακολουθεί να πουλάει, οι όροι έχουν αλλάξει όμως, έχουν γίνει όροι reality, με την έννοια ότι τα media «κατασκευάζουν» τις επιθυμίες των μελών του κοινού και εν συνεχεία τις ικανοποιούν. Συμπεριλαμβάνουν στην ατζέντα τους θέματα που άπτονται της οφθαλμολαγνείας (Σόρογκας 2004:26). Εβδομαδιαία λαϊκά περιοδικά φιλοξενούν στις σελίδες τους, δημόσια πρόσωπα, από ηθοποιούς και τραγουδιστές, μέχρι παρουσιαστές και πολιτικούς, με μαγιό στις παραλίες, με τα απολύτως απαραίτητα σε στούντιο ή ακόμη και μέσα στα ίδια τους τα σπίτια. Η λογική της  κλειδαρότρυπας, με άλλα λόγια, έχει νομιμοποιηθεί και ουδείς δικαιούται να διαμαρτύρεται.  Το διαδίκτυο έδωσε το σύνθημα και τα υπόλοιπα μέσα αναγκάστηκαν να ακολουθήσουν με τον δικό τους τρόπο. Κάπως έτσι, φτάσαμε να παρακολουθούμε ημίγυμνα κορίτσια, να μας λένε τηλεοπτικές καλημέρες, με μαγιό και εσώρουχα, τηλεκριτικούς να φωτογραφίζονται με μια πετσέτα στο μπάνιο τους, στήλες ολόκληρες γεμάτες με selfies νεγκλιζέ επωνύμων σε Κυριακάτικα φύλλα και sex tapes με ιερωμένους και «βαφτισιμιές» να ευθυγραμμίζονται απόλυτα στην διαδικτυακή επικαιρότητα, με την ιστορία του 3χρονου Αϊλάν από τη Συρία.    Δεν είναι να απορεί κανείς, που απηύδησε τελικά με το τόσο γυμνό, ακόμη και ο μετρ του είδους Χιου Χέφνερ. Το πολύ το κύριε ελέησον, το βαριέται και ο παπάς.

 

Αναφορές

Ψυχογιός Κ. Δημήτρης, (2004). Τα έντυπα Μέσα Επικοινωνίας. Αθήνα : Εκδόσεις Καστανιώτης.

Σόρογκας Σ. Ευάγγελος, (2004). Το φαινόμενο των ριάλιτι. Αθήνα : Εκδόσεις Καστανιώτης.

Πρώτο Θέμα (18 Οκτωβρίου 2015) Προσβάσιμο:http://www.protothema.gr/Stories/article/519228/oi-kaluteres-istories-tou-gumnou-ellinikou-playboy/