Πριν και μετά το Brexit: Η διάχυση του λαϊκισμού στις επαγγελματικές ομάδες

Πυκνώνουν οι συζητήσεις από πολιτικούς, μελετητές και δημοσιογράφους για το ρόλο του λαϊκισμού ως μέσου προπαγάνδας και την απειλή που συνιστά για τη δημοκρατία. Έρευνες έχουν καταδείξει ότι η πόλωση που επικρατεί στο δημόσιο διάλογο επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο που λαμβάνουν αποφάσεις οι πολίτες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν και συνεχίζει να είναι η περίπτωση του Brexit, στην οποία εστιάζεται η παρούσα μελέτη, όπου εξετάστηκε ο συστημικός λόγος των εργατικών σωματείων έναντι των «αυθόρμητων» επαγγελματικών ομάδων που εμφανίστηκαν στο Facebook στις παραμονές του δημοψηφίσματος του 2016 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Διαπιστώθηκε ότι τα εργατικά σωματεία ως θεσμός προτείνουν αρκετά διαφορετικές λύσεις σε σχέση με τις «αυθόρμητες» επαγγελματικές ομάδες. Ενώ σε επίπεδο ρητορικής κατηύθυναν συστηματικά και με συνέπεια το θυμό του κόσμου προς την ΕΕ, στοχοποιώντας άλλοτε τους ειδικούς, άλλοτε τις ελίτ κ.ο.κ. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι ο λαϊκισμός δεν είναι ένα προσωρινό φαινόμενο της κρίσης, καθώς διάφοροι παράγοντες ευνοούν τη νομιμοποίηση του στο δημόσιο διάλογο.

Παράδοξα των Ευρωεκλογών του 2019

Στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που ολοκληρώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα σε πολλές χώρες τα αποκαλούμενα “αντι-συστημικά” λαϊκιστικά κόμματα βγήκαν ενισχυμένα από την εκλογική αναμέτρηση. Αν και δεν πέτυχαν να συγκροτήσουν τη μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο, έχουν πλέον τη δύναμη να μπλοκάρουν αποφάσεις που χρειάζονται ενισχυμένη πλειοψηφία, αλλά και να συνεχίσουν σε αυτό που κάνουν καλύτερα, να επηρεάζουν το δημόσιο διάλογο και την ατζέντα των παραδοσιακών κομμάτων. 

Όλα αυτά λίγο-πολύ αντηχούν την περίφημη μεταφορά που χρησιμοποίησε ο πολιτικός επιστήμονας Benjamin Arditi για τον «καλεσμένο που ήπιε κάτι παραπάνω (…)